Πως να ανοίξω το δικό μου βιβλιοπωλείο (μέρος Α)

Αναγνώσεις 1.830

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟ

 

 

Είναι αρκετοί εκείνοι που ονειρεύονται να στήσουν το δικό τους ανεξάρτητο βιβλιοπωλείο, όπως επίσης είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι από αυτούς βλέπουν το ζήτημα περισσότερο συναισθηματικά και λιγότερο εμπορικά, κάτι που μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε λανθασμένες επιλογές, τόσο κατά το στήσιμο της επιχείρησης όσο και κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του. Αυτά που θα διαβάσετε παρακάτω έχουν προσαρμοστεί στον συγκεκριμένο τύπο επιχειρηματικής προσπάθειας, αλλά σε μεγάλο βαθμό ισχύουν και για καταστήματα με διαφορετικό περιεχόμενο. Εξαίρεση αποτελούν επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος που απαιτούν ειδικές άδειες και δικαιολογητικά από δεκάδες υπηρεσίες, αρκετά χρήματα και υπομονή για γραφειοκρατική αναμονή και έχουν πολύ ειδικές απαιτήσεις λειτουργίας.

 

Ποιο είναι το βιβλιοπωλείο που ονειρεύομαι;

 

Πριν φτάσουμε στο οικονομικό θέμα και πριν ξεκινήσετε να ψάχνετε για επιδοτήσεις και δάνεια, το πρώτο και το πιο σημαντικό ζήτημα για το οποίο πρέπει να αποφασίσετε είναι το περιεχόμενο του βιβλιοπωλείου. Θα είναι ένα αμιγές βιβλιοπωλείο που θα καλύπτει το σύνολο της συγγραφικής δραστηριότητας; θα είναι ειδικευμένο; (πχ αγγλόφωνο ή επιστημονικό). Σκέπτεστε να προχωρήσετε σε κλασικό βιβλιοχαρτοπωλείο γιατί λατρεύετε και τα χαρτικά που ψωνίζατε μικρός; θα έχετε φωτοτυπικό μηχάνημα; Από τις απαντήσεις που θα δώσετε στα παραπάνω εξαρτώνται πολλά, όπως τα αρχικά έξοδα που θα χρειαστείτε, το κοινό που θα επισκεφθεί την επιχείρησή σας, το μέγεθος του στοκ που θα πρέπει να αντιμετωπίσετε ή η ανάγκη να έχετε υπαλληλική βοήθεια από τα πρώτα σας βήματα. Ας τα δούμε λίγο αναλυτικά, να θυμάστε πως όσα διαβάζετε είναι γενικά και δεν μπορούν εύκολα να καλύψουν τις ιδιαιτερότητες του καθένα ξεχωριστά που θέλει να κάνει ένα τέτοιο βήμα.

Βιβλιοπωλείο και βιβλιοχαρτοπωλείο είναι δύο καταστήματα πολύ διαφορετικά (μιλάμε πάντα επιχειρηματικά). Εάν το βιβλίο σας φαίνεται ένας χαώδης δυναμικός τομέας, θα εκπλαγείτε όταν διαπιστώσετε το εύρος του τομέα των σχολικών και των χαρτικών, για να πάρετε μια πρωτότυπη εικόνα αρκεί να σας πούμε ότι στην μεγαλύτερη ετήσια έκθεση του κλάδου στη Φρανκφούρτη απαιτείται ολοήμερο περπάτημα για μία εβδομάδα για να μπορέσει κάποιος να γυρίσει όλα τα περίπτερα. Προσθέστε τα ατελείωτα είδη σχετικών δώρων που πρέπει να έχετε, το ελληνόφωνο και το ξενόγλωσσο βιβλίο και θα σχηματίσετε μια πρώτη εικόνα των απαιτήσεων σε χώρο και χρήματα. Ας κάνουμε τώρα δύο υποθέσεις εργασίας, μία για το αμιγές βιβλιοπωλείο και μία για το βιβλιοχαρτοπωλείο.

α. Βιβλιοπωλείο

 

Πρέπει να ξέρετε τα αρνητικά του κλάδου πριν κάνετε την πρώτη σας κίνηση. Η αγορά του βιβλίου πάντα αφορούσε ένα περιορισμένο κοινό και τα τελευταία χρόνια έχει περιοριστεί περισσότερο – αυτό είναι ένα πρώτο στοιχείο για να μην εκνευρίζεστε όταν στο διπλανό σας κατάστημα με ρούχα θα βλέπετε να μπαίνουν πολύ περισσότεροι πελάτες από ότι στο δικό σας βιβλιοπωλείο. Πολλοί από τους περίπου 800(!) εκδότες που υπήρχαν μέχρι πρόσφατα έχουν βάλει λουκέτο, κάποιοι άλλοι δεν δέχονται πίστωση με επιταγές και γραμμάτια (κάτι που θα αποδειχθεί όπως θα δούμε ευεργετικό για σας), κάποιοι άλλοι θα προσπαθήσουν να σας φορτώσουν με τίτλους παλιούς και δυσανάλογα πολλούς με τη δυναμική της περιοχής ή της επιχείρησής σας.

Παρόλο που υπάρχουν πολλοί εκδότες στα χαρτιά, πρακτικά το 90% της βιβλιοπαραγωγής και της διακίνησης ανήκει σε καμιά δεκαριά εκδότες, από τους οποίους μάλιστα κερδοφόροι είναι το πολύ οι μισοί. Με τον καθένα από αυτούς θα πρέπει να διαπραγματευθείτε ξεχωριστά, ο συνηθισμένος τρόπος είναι πως έρχεται ο πωλητής στο κατάστημά σας, σας ενημερώνει για τα ευπώλητα βιβλία τους, δειγματίζει τους υπόλοιπους τίτλους από τον κατάλογό του και μαζί αποφασίζετε με ποιους θέλετε να ξεκινήσετε – συνήθως ο μεγαλύτερος όγκος αφορά την πρόσφατη παραγωγή και επιλεγμένους παλιότερους τίτλους που συνεχίζουν να έχουν απήχηση. Για το οικονομικό θα μιλήσουμε αργότερα, πάντως να θυμάστε ότι μεγάλες αλυσίδες βιβλιοπωλείων οδηγήθηκαν στη χρεωκοπία και από τις υπερβολικές παραγγελίες, σήμερα η πρακτική των περισσότερων είναι να ξεκινούν με ένα ή δύο το πολύ κομμάτια από ορισμένους τίτλους με πολύ αυστηρή επιλογή. να θυμάστε επίσης ότι όταν ανοίγετε ένα βιβλιοπωλείο το κοινό σας είναι ένας άγνωστος χ στην επιχειρηματική εξίσωση και δεν μπορείτε να προβλέψετε τις αναγνωστικές του επιλογές πριν περάσουν κάποιοι μήνες. Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη των νέων βιβλιοπωλών προέρχεται από το άγχος τους να καλύψουν κάθε πελάτη που μπαίνει, αλλά αυτό είναι πρακτικά αδύνατο καθώς οι νέοι τίτλοι είναι χιλιάδες. Άλλωστε στα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία υπάρχει πάντα η δυνατότητα παραγγελίας, οι περισσότεροι εκδότες ή αποθήκες βιβλίων αποστέλλουν άμεσα και σήμερα μάλιστα πολλές φορές δεν βάζουν καν όριο στον αριθμό τεμαχίων της κάθε παραγγελίας.

Ένα δεύτερο συχνό λάθος είναι το στήσιμο βιβλιοπωλείου με βάση τις αναγνωστικές προτιμήσεις του ιδιοκτήτη. Εάν το κατάστημά σας είναι σε περιοχή με χαμηλή αναγνωσιμότητα η μορφωτικό επίπεδο το εκκρεμές του Φουκώ θα μείνει στοκ σκονισμένο στο ράφι και είναι βέβαιο πως οι περισσότεροι πελάτες σας θα ζητούν τα ευπώλητα των εφημερίδων. Εάν το όνειρό σας είναι ένα “ψαγμένο” βιβλιοπωλείο μάλλον θα πρέπει να το πάτε αντίστροφα, πρώτα δηλαδή να ερευνήσετε ποια περιοχή σας ταιριάζει και πάνω εκεί να σχεδιάσετε τις παραγγελίες σας. Να θυμάστε ότι βρίσκεστε στην Ελλάδα, πρώτα σε πωλήσεις είναι τα βιβλία της ροζ λογοτεχνίας (κυρίως Ψυχογιός, Λιβάνης, Διόπτρα και άλλοι), το παιδικό βιβλίο έχει επίσης ένα πολύ καλό μερίδιο που δεν έχει κτυπηθεί ιδιαίτερα από την κρίση, (Πατάκης, Σαββάλας, Κέδρος, Παπαδόπουλος, Άγκυρα, Μεταίχμιο και αρκετοί άλλοι) και στο τέλος βρίσκονται εκδόσεις λογοτεχνικές με τελευταίους κρίκους το θέατρο, την ποίηση ή την φιλοσοφία.

Προσωπική γνώμη και πρόταση: Σήμερα (εάν μιλάμε για Αθήνα) είναι αδύνατον ένα ανεξάρτητο βιβλιοπωλείο να ανταγωνιστεί τις μεγάλες αλυσίδες ή βιβλιοπωλεία τύπου “Πολιτεία” σε ποικιλία, εκπτώσεις και προωθητικές ενέργειες. Η πρότασή μας είναι να εξετάσετε πολύ σοβαρά το στήσιμο ενός ειδικού βιβλιοπωλείου, για το παιδικό θα μιλήσουμε στη συνέχεια του άρθρου, αλλά οι επιλογές είναι πάρα πολλές, στο εξωτερικό υπάρχουν ακόμη και βιβλιοπωλεία αστυνομικής λογοτεχνίας, κόμικ, ποίησης, αυτοβελτίωσης και πολλά άλλα. Είναι μια κίνηση που δεν έχει ευδοκιμήσει ιδιαίτερα ακόμη στην Ελλάδα γιατί οι βιβλιοπώλες θεωρούν ότι θα μειωθεί το κοινό τους, αλλά εάν υπολογίσουν τα πλεονεκτήματα από τη μείωση του στοκ, τη δυνατότητα για μικρότερο ενοίκιο άρα και μικρότερο χώρο, τις οφειλές σε προμηθευτές και τη δυνατότητα να είναι πιο δυνατοί σε ένα τομέα ακόμη και από τις αλυσίδες μάλλον θα αλλάξουν γνώμη. Για τα ειδικευμένα βιβλιοπωλεία και τα πλεονεκτήματά τους θα μιλήσουμε στο β μέρος του άρθρου και θα κλείσουμε στο τρίτο μέρος με τα οικονομικά και άλλα πρακτικά ζητήματα.

Ένα συνηθισμένο πρόβλημα στο βιβλιοπωλείο και ιδιαίτερα στο παλαιοβιβλιοπωλείο, είναι η έλλειψη χώρου...
Ένα συνηθισμένο πρόβλημα στο βιβλιοπωλείο και ιδιαίτερα στο παλαιοβιβλιοπωλείο, είναι η έλλειψη χώρου...

 

β. Το βιβλιοχαρτοπωλείο

 

Το χάος. Η γνωστή μεγάλη αλυσίδα που διαθέτει τα κινέζικα(από σαμπουάν μέχρι σχολικά και από βιβλία μέχρι τετράδια) έχει κλείσει στο παρελθόν πολλά μικρά βιβλιοχαρτοπωλεία που προσπάθησαν να την ανταγωνιστούν, αλλά στα χρόνια της κρίσης η κυριαρχία της στο φτηνό (σε ποιότητα και χρήμα) είναι σχεδόν απόλυτη. Μην κάνετε το λάθος να ακούσετε όλους εκείνους που ορκίζονται ότι δεν τους αρέσουν τα προϊόντα της, ότι δεν πατάνε ποτέ εκεί, ότι προτιμούν τα μικρά καταστήματα – το 90% ψεύδεται ασυστόλως. Τις πρώτες σχολικές μέρες του Σεπτέμβρη είναι αρκετό να περάσετε έξω από ένα οποιοδήποτε υποκατάστημα της εν λόγω αλυσίδας, οι διαδηλώσεις στο Σύνταγμα έχουν λιγότερο κόσμο. Τι απομένει για το βιβλιοχαρτοπωλείο; κάποια επώνυμα προϊόντα για απαιτητικούς, κάποια έντονη δουλειά για μια εβδομάδα στην αρχή της σχολικής χρονιάς και ένα τεράστιο στοκ φορτωμένο για την υπόλοιπη χρονιά – γιατί βέβαια στα χαρτικά δεν ισχύει ότι στα βιβλία. πρέπει να έχετε 10 σχέδια από γόμες, πέντε είδη από κόλλες, τριάντα από τετράδια μαθητικά, πενήντα από σπιράλ και ο κατάλογος δεν έχει τέλος. Όλα προπληρωμένα και όλα χρωστούμενα. Για τα περισσότερα μάλιστα από αυτά θα αντιμετωπίζετε συχνά και την μομφή ότι η γνωστή αλυσίδα τα έχει φθηνότερα. Όσοι έχετε παιδιά και έχετε δει μαθητικές λίστες ξέρετε περί τίνος πρόκειται.

Οι μαθητικές λίστες είναι όμως (όσο και αν ακούγεται αστείο) και ένας από τους λόγους που κάποιοι βλέπουν το βιβλιοπωλείο σαν επικερδή επιχείρηση. Εάν ο υποψήφιος επιχειρηματίας είναι και γονιός, βλέπει τα χρήματα που πληρώνει στο βιβλιοπωλείο, παθαίνει σοκ από τις τιμές στα ξενόγλωσσα βιβλία, υποθέτει ότι το κέρδος του βιβλιοπώλη είναι τεράστιο και αναρωτιέται γιατί όχι; θα κάνω κι εγώ βιβλιοπωλείο. Η πραγματικότητα και τα ποσοστά κέρδους είναι πολύ διαφορετικά και θα τα δούμε στο τελευταίο μέρος του άρθρου.

Για το φωτοτυπικό: Σκεφθείτε το πολύ. Δεν είναι μόνο η αγορά του που έχει κόστος, άλλωστε υπάρχουν σήμερα και φθηνές επιλογές. Είναι κυρίως ότι θα απορροφήσει ένα μεγάλο μέρος του χρόνου σας σε ψιλοδουλειά, το κέρδος είναι ελάχιστο, οι περισσότεροι βιβλιοπώλες το τοποθετούν στο κατάστημα με την ελπίδα πως εκείνος που θα μπει για μια φωτοτυπία θα αγοράσει και κάτι μεγαλύτερης αξίας. Είναι μια λογική που πιθανά λειτουργεί σε περιοχές με πολύ κόσμο (όπως το κέντρο της Αθήνας), αν και οι έρευνες δείχνουν πως σε σχέση με την απόδοση δεν αξίζει και ταυτόχρονα τραυματίζει σε κάποιες περιπτώσεις το προφίλ της επιχείρησής σας.

Η πρόταση που πιστεύουμε πως έχει μέλλον: Όπως και στα αμιγή βιβλιοπωλεία, η γνώμη μας είναι πως το μέλλον ανήκει στα μικρά καταστήματα που διαφοροποιούνται σε ποιότητα και πρωτοτυπία από τις αλυσίδες. Θυμάστε τι έγινε με τα παλιά παντοπωλεία; τα διώξαμε και τα κλείσαμε για χάρη των σούπερ μάρκετ και σήμερα επιστρέφουν ως ντελικατέσεν και τα πληρώνουμε και ακριβότερα. Το ίδιο συμβαίνει κι εδώ. Το μέλλον είναι στα καταστήματα μπουτίκ με επιλεγμένα χαρτικά και δωράκια και ποιοτικά προϊόντα που δεν μπορεί να βρει ο πελάτης αλλού; Πως μπορεί να γίνει αυτό; μέσα από συνεργασίες με τους λίγους έλληνες παραγωγούς που υπάρχουν και κυρίως μέσα από μικρές εισαγωγές από το εξωτερικό. Εδώ υπάρχει το μειονέκτημα πως οι ξένοι πλέον δεν εμπιστεύονται τους έλληνες επιχειρηματίες και απαιτούν μετρητά, αλλά στον αντίποδα έχουν μειώσει πολύ τα όρια παραγγελίας. Εάν κάνετε μια έρευνα στο διαδίκτυο και μάλιστα στον ευρωπαϊκό χώρο θα εκπλαγείτε από την εκπληκτική ποικιλία και ποιότητα χαρτικών σε προσιτές τιμές και ταυτόχρονα θα απορήσετε που σε όποιο βιβλιοχαρτοπωλείο και εάν μπείτε θα δείτε τα ίδια και τα ίδια χωρίς καμιά πρωτοτυπία…

Εάν επιμένετε να στήσετε ένα βιβλιοχαρτοπωλείο που θα έχει λίγο από όλα θυμηθείτε και το εξής: το βιβλίο έχει πολύ στοκ, αλλά τουλάχιστον δεν χαλάει και πάντα υπάρχει μια ελπίδα να πουληθεί στο μέλλον (αφήστε που πολλές φορές υπάρχει και η δυνατότητα επιστροφών σε εκδότες που μειώνει τη ζημιά). Στα χαρτικά η ανάγκη για ανανέωση είναι συνεχής, τα σχολεία αλλάζουν τις απαιτήσεις τους σε τετράδια και άλλα είδη, διορθωτικά, κόλλες και λοιπά στεγνώνουν, χαλάνε και πρέπει να αντικατασταθούν. Υπάρχουν πολλά ακόμη προβλήματα που θα πρέπει να ξέρετε, αλλά δυστυχώς δεν μπορούμε να τα αναφέρουμε όλα…

Πριν κλείσουμε και πάμε στο δεύτερο μέρος: Όλα τα παραπάνω δεν σημαίνουν αυτόματα πως δεν υπάρχουν βιβλιοχαρτοπωλεία που δεν πάνε καλά ή δεν έχουν κερδοφορία. Υπάρχουν πολλοί ακόμη παράγοντες που καθορίζουν το τοπίο, όπως η περιοχή, πόσο μακριά είναι ο επόμενος ανταγωνισμός ή η μεγάλη αλυσίδα, τα χρόνια λειτουργίας, οι ειδικές συνθήκες όπως τα νησιά και κάποιες ακόμη περιοχές στην περιφέρεια, το αν το κατάστημα που θα ανοίξετε θα είναι ιδιόκτητο ή με ενοίκιο και πολλά άλλα…

 

Πώς να ανοίξω το δικό μου βιβλιοπωλείο, (μέρος Β)

 



Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Αναγνώσεις 1.830
4.3 3 votes
Article Rating
Διαφήμιση

Similar Posts

Subscribe
Notify of
guest
4 Comments
oldest
newest most voted
Inline Feedbacks
View all comments
Γιάννης Καρόζης
Γιάννης Καρόζης
3 years ago

Συγχαρητήρια γι αυτά που γράφετε

Αγγελική
Αγγελική
1 year ago

Καλησπέρα και ευχαριστούμε πολύ για το άρθρο αυτό! Θα ήθελα να ρωτήσω κάτι πιο συγκεκριμένο. Βιβλία μεταχειρισμένα (είτε δικά μας είτε γνωστών) θα μπορούσαμε να τα θέσουμε προς πώληση; Και ποια θα ήταν η διαδικασία για να πάρουμε άδεια για να τα πουλήσουμε; (εκτός αν θεωρήσουμε ότι είναι πια δική μας ιδιοκτησία και μπορούμε να τα διαχειριστούμε όπως εμείς θέλουμε)